Nước yến là một sản phẩm đặc thù, thường chứa các sợi yến (hạt), có độ nhớt nhẹ và yêu cầu rất cao về vệ sinh an toàn thực phẩm. Việc chiết rót nước yến cần sự chính xác, nhẹ nhàng để không làm nát sợi yến và đảm bảo vô trùng. Vì vậy khi sản xuất nước Yến bạn cần tìm hiểu cho mình một loại Máy chiết rót nước yến phù hợp
I. Đặc điểm của nước yến và yêu cầu đối với máy chiết rót
Nước yến có những đặc tính riêng biệt ảnh hưởng đến việc lựa chọn máy chiết rót:
- Chứa hạt/sợi yến: Đây là điểm khác biệt lớn nhất so với các chất lỏng thông thường. Máy chiết rót phải có đường dẫn và vòi chiết đủ rộng, thiết kế không làm tắc nghẽn hoặc làm nát sợi yến.
- Độ nhớt nhẹ: Nước yến không quá loãng như nước mà có độ sệt nhẹ do protein và các thành phần khác.
- Yêu cầu vệ sinh cao: Nước yến là sản phẩm dinh dưỡng, dễ bị nhiễm khuẩn. Máy chiết rót phải đạt tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm nghiêm ngặt (GMP), dễ dàng vệ sinh tiệt trùng.
- Giá trị sản phẩm cao: Sai số định lượng nhỏ cũng có thể gây thất thoát lớn, đòi hỏi máy phải có độ chính xác cao.
- Hạn chế tạo bọt: Nước yến có thể tạo bọt nhẹ khi chiết, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và định lượng.
- Vật liệu: Bắt buộc phải là inox 304 hoặc 316L cho tất cả các bộ phận tiếp xúc với sản phẩm.
II. Các nguyên lý hoạt động phổ biến cho máy chiết rót nước yến
Dựa trên các đặc điểm của nước yến, các nguyên lý chiết rót sau đây thường được sử dụng:
1. Máy chiết rót Piston (Piston Filler) – Phổ biến nhất
- Nguyên lý: Sử dụng một hoặc nhiều piston để hút một thể tích nước yến chính xác vào một xi lanh, sau đó đẩy lượng nước yến đó ra ngoài qua vòi chiết và vào chai. Thể tích được điều chỉnh bằng cách thay đổi hành trình của piston.
- Lý do phù hợp:
- Xử lý hạt/sợi yến tốt: Các máy piston chuyên dụng cho nước yến có thiết kế van và đường ống lớn, không có các góc cạnh sắc nhọn, giúp sợi yến đi qua dễ dàng mà không bị vỡ.
- Độ chính xác cao: Đảm bảo định lượng chuẩn xác.
- Dòng chảy ổn định: Đẩy nước yến có độ nhớt nhẹ một cách mượt mà, ít tạo bọt.
- Dễ vệ sinh: Các model chất lượng cao cho phép tháo lắp nhanh các bộ phận để vệ sinh (CIP – Clean In Place hoặc SIP – Sterilization In Place).
- Ưu điểm: Hiệu quả cao, đáng tin cậy, là lựa chọn hàng đầu cho nước yến.
2. Máy chiết rót bằng Bơm Nhu động (Peristaltic Pump Filler) – Cho quy mô nhỏ/sản phẩm đặc biệt
- Nguyên lý: Một ống mềm dẻo được đặt trong buồng bơm. Các con lăn sẽ di chuyển dọc theo ống, ép và đẩy chất lỏng (nước yến) đi qua. Lượng chiết rót được kiểm soát chính xác bằng số vòng quay của bơm.
- Lý do phù hợp:
- Rất nhẹ nhàng với sợi yến: Sợi yến không tiếp xúc trực tiếp với bất kỳ bộ phận máy nào ngoài ống, giúp bảo toàn cấu trúc sợi yến.
- Vô trùng tuyệt đối: Ống bơm có thể được thay thế dễ dàng, loại bỏ hoàn toàn nguy cơ nhiễm chéo.
- Độ chính xác cao: Rất chính xác cho các lượng nhỏ.
- Hạn chế: Tốc độ chiết thường chậm hơn so với piston, chi phí ống bơm có thể tăng theo thời gian sử dụng.
- Phù hợp với: Sản xuất nước yến quy mô nhỏ hoặc các sản phẩm yến đặc biệt, cao cấp.
3. Máy chiết rót theo Trọng lượng (Gravimetric/Weight Filling) – Cho yêu cầu định lượng khối lượng tuyệt đối
- Nguyên lý: Chai nước yến được đặt trên cảm biến trọng lượng (load cell). Máy sẽ chiết rót nước yến vào chai cho đến khi cân đạt đến trọng lượng đã cài đặt.
- Lý do phù hợp: Nếu yêu cầu định lượng chính xác theo khối lượng (gam/kg) thay vì thể tích (ml/lít) là ưu tiên hàng đầu.
- Ưu điểm: Độ chính xác rất cao về khối lượng thực tế, không bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi mật độ hoặc nhiệt độ.
- Hạn chế: Thường phức tạp hơn và chi phí cao hơn.
III. Các loại máy chiết rót nước yến theo mức độ tự động hóa
- Máy chiết rót nước yến bán tự động:
- Đặc điểm: Thường có 1-4 vòi chiết piston. Người vận hành đặt chai vào vị trí và kích hoạt quá trình chiết rót bằng pedal hoặc nút nhấn. Sau khi chiết xong, người vận hành lấy chai ra.
- Phù hợp với: Các cơ sở sản xuất nước yến quy mô nhỏ và vừa, hoặc những đơn vị cần sự linh hoạt cao.
- Ưu điểm: Chi phí đầu tư thấp, dễ vận hành, dễ vệ sinh, linh hoạt khi thay đổi loại chai.
- Máy chiết rót nước yến tự động:
- Đặc điểm: Là một phần của dây chuyền sản xuất khép kín. Chai được tự động đưa vào, rửa sạch (nếu có), chiết rót bởi nhiều vòi cùng lúc (từ 6 vòi trở lên), sau đó tự động đóng nắp, dán nhãn, in date và đóng gói. Thường có hệ thống cấp chai tự động và băng tải.
- Phù hợp với: Các nhà máy sản xuất nước yến quy mô lớn, cần năng suất cao, quy trình liên tục và tự động hóa tối đa.
- Ưu điểm: Năng suất cực cao, độ chính xác và đồng nhất tuyệt đối, tiết kiệm tối đa chi phí nhân công, đảm bảo vệ sinh và chất lượng sản phẩm ổn định.
IV. Lợi ích khi sử dụng máy chiết rót nước yến
- Bảo toàn cấu trúc sợi yến: Máy được thiết kế đặc biệt giúp sợi yến không bị nát trong quá trình chiết rót, giữ được giá trị và thẩm mỹ của sản phẩm.
- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: Vật liệu inox cao cấp, khả năng vệ sinh dễ dàng giúp đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt cho sản phẩm dinh dưỡng.
- Độ chính xác cao: Định lượng chuẩn xác từng chai, giảm thiểu tối đa thất thoát nguyên liệu quý giá.
- Nâng cao năng suất: Chiết rót nhanh chóng và hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thị trường.
- Tiết kiệm chi phí: Giảm chi phí nhân công, tối ưu hóa nguyên liệu.
- Nâng cao tính chuyên nghiệp: Sản phẩm được đóng gói đồng đều, đẹp mắt, tăng cường uy tín thương hiệu.
Khi lựa chọn máy chiết rót nước yến, hãy đặc biệt chú ý đến thiết kế vòi và đường ống để đảm bảo không làm nát sợi yến, cùng với tiêu chuẩn vật liệu và khả năng vệ sinh của máy.
