Máy chiết rót rượu thủ công là loại máy lý tưởng cho các cơ sở sản xuất rượu nhỏ lẻ, hộ gia đình kinh doanh rượu truyền thống, hoặc những ai muốn tự đóng chai rượu mình ủ, chưng cất. Máy chiết rót rượu thủ công giúp bạn định lượng rượu chính xác, đóng chai nhanh hơn và đảm bảo vệ sinh hơn so với việc rót tay truyền thống.
I. Máy chiết rót rượu thủ công là gì?
Máy chiết rót rượu thủ công là thiết bị đơn giản, vận hành bằng tay hoặc chân, được thiết kế để định lượng và chiết rót rượu vào chai/lọ. Nó không có động cơ điện hoặc hệ thống tự động phức tạp.
Loại máy này thường được làm từ các vật liệu an toàn cho thực phẩm như inox (304 hoặc 316L) hoặc nhựa thực phẩm cao cấp để đảm bảo vệ sinh và không làm ảnh hưởng đến chất lượng rượu.
II. Các loại máy chiết rót rượu thủ công phổ biến và nguyên lý hoạt động
Máy chiết rót rượu thủ công thường hoạt động dựa trên các nguyên lý đơn giản, chủ yếu là định lượng theo thể tích hoặc theo mực chất lỏng:
1. Máy chiết rót Piston thủ công (Dạng bơm tay/chân)
- Cấu tạo: Thường có một xy-lanh và piston. Phía trên có phễu chứa rượu. Phía dưới có vòi chiết.
- Nguyên lý hoạt động: Người vận hành dùng tay kéo cần gạt hoặc đạp pedal để kéo piston. Piston sẽ hút một lượng rượu từ phễu chứa vào xy-lanh. Sau đó, đẩy ngược lại để bơm lượng rượu đó ra ngoài qua vòi chiết và vào chai. Thể tích chiết được điều chỉnh bằng cách thay đổi vị trí chốt chặn hoặc núm vặn điều chỉnh hành trình piston.
- Ưu điểm:
- Độ chính xác cao: Định lượng rượu khá chính xác theo thể tích đã cài đặt.
- Linh hoạt: Có thể chiết rót rượu từ rất loãng đến rượu có độ nhớt nhẹ (như rượu ngâm mật ong, rượu sệt hơn một chút).
- Bền bỉ, ít hỏng hóc: Cấu tạo cơ khí đơn giản.
- Dễ vệ sinh: Các bộ phận thường dễ tháo rời để làm sạch.
- Phù hợp với: Rượu vang, rượu gạo, rượu ngâm, rượu thuốc…
2. Máy chiết rót chân không thủ công (Dạng hút)
- Cấu tạo: Có một vòi chiết đặc biệt. Khi vòi được đưa vào chai và tạo được độ kín, hệ thống sẽ tự động hút rượu từ bồn chứa vào chai bằng lực hút chân không (tạo ra từ bơm tay hoặc chân).
- Nguyên lý hoạt động: Khi miệng chai được áp sát vào vòi và tạo độ kín, áp suất bên trong chai sẽ thấp hơn bên ngoài, giúp rượu được hút vào. Quá trình chiết dừng lại khi mực rượu đạt đến miệng vòi hoặc một mức nhất định.
- Ưu điểm:
- Hạn chế tạo bọt: Rất tốt cho rượu dễ tạo bọt hoặc muốn giữ nguyên độ trong.
- Tạo mức chất lỏng đồng đều: Các chai sẽ có cùng một mức rượu, nhìn đẹp mắt.
- Hạn chế: Không định lượng chính xác theo thể tích bằng piston (chỉ theo mức), tốc độ có thể chậm hơn.
- Phù hợp với: Rượu vang, rượu trắng truyền thống.
3. Máy chiết rót rượu dạng van/cần gạt thủ công đơn giản
- Cấu tạo: Gồm một bồn chứa rượu được đặt cao hơn, phía dưới có một hoặc nhiều van/vòi rót có cần gạt.
- Nguyên lý hoạt động: Người vận hành đặt chai dưới vòi, sau đó gạt cần để mở van cho rượu chảy vào chai. Quá trình này cần kinh nghiệm để định lượng bằng mắt hoặc dùng vạch chia trên chai.
- Ưu điểm: Cực kỳ đơn giản, chi phí thấp nhất.
- Hạn chế: Độ chính xác định lượng thấp, dễ gây tràn/nhỏ giọt, cần sự khéo léo của người dùng.
- Phù hợp với: Các nhu cầu rót rượu tại chỗ, quy mô rất nhỏ, hoặc dùng cho mục đích trình diễn.
III. Hướng dẫn sử dụng chung máy chiết rót rượu thủ công (dạng Piston điển hình)
Bước 1: Chuẩn bị máy và nguyên liệu
- Lắp đặt: Đặt máy trên mặt phẳng, chắc chắn.
- Vệ sinh: Rửa sạch tất cả các bộ phận tiếp xúc với rượu (phễu, xy-lanh, piston, vòi chiết) bằng nước ấm và dung dịch tẩy rửa chuyên dụng cho thực phẩm. Tráng lại nhiều lần bằng nước sạch và để khô hoặc lau khô.
- Lắp ráp: Lắp lại các bộ phận theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Đổ rượu: Đổ rượu cần chiết vào phễu chứa của máy.
- Cài đặt thể tích: Điều chỉnh núm vặn hoặc chốt trên thân máy để cài đặt lượng rượu bạn muốn chiết cho mỗi chai (ví dụ: 500ml, 750ml).
- Thử nghiệm: Nên chiết thử vào một chai rỗng và dùng dụng cụ đo lường (ống đong, cân điện tử) để kiểm tra độ chính xác. Điều chỉnh lại cho đến khi đạt yêu cầu.
Bước 2: Tiến hành chiết rót
- Đặt chai: Đặt chai rỗng vào vị trí dưới vòi chiết.
- Kích hoạt chiết rót:
- Đối với máy piston tay gạt: Dùng tay kéo cần gạt xuống một cách dứt khoát để máy hút rượu, sau đó đẩy ngược lại để bơm rượu vào chai.
- Đối với máy piston đạp chân: Đặt chai vào, dùng chân đạp pedal để kích hoạt chiết rót.
- Lấy chai ra: Sau khi quá trình chiết rót hoàn tất, lấy chai rượu đã đầy ra và đặt chai rỗng tiếp theo vào để tiếp tục.
Bước 3: Vệ sinh và bảo quản sau khi sử dụng
- Tháo rời: Tháo rời các bộ phận có thể tháo rời.
- Vệ sinh kỹ: Rửa sạch tất cả các bộ phận tiếp xúc với rượu bằng nước ấm và dung dịch tẩy rửa. Điều này cực kỳ quan trọng để tránh cặn bẩn tích tụ và ảnh hưởng đến chất lượng rượu sau này.
- Làm khô: Đảm bảo tất cả các bộ phận hoàn toàn khô ráo trước khi lắp lại hoặc cất giữ.
- Bảo quản: Cất máy ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh bụi bẩn.
IV. Lợi ích của máy chiết rót rượu thủ công
- Tiết kiệm chi phí: Giá thành rẻ hơn rất nhiều so với máy bán tự động hoặc tự động.
- Độ chính xác tốt: Giúp định lượng rượu đồng đều cho các chai, giảm lãng phí.
- Dễ sử dụng và bảo trì: Không yêu cầu kiến thức kỹ thuật phức tạp.
- Phù hợp quy mô nhỏ: Lý tưởng cho sản xuất thủ công, hộ gia đình, hoặc các xưởng rượu nhỏ.
- Đảm bảo vệ sinh: Giảm tiếp xúc trực tiếp giữa tay người và rượu, sạch sẽ hơn việc rót thủ công hoàn toàn.
Nếu bạn đang cân nhắc mua máy chiết rót rượu thủ công, hãy chú ý đến vật liệu sản xuất (đảm bảo inox 304 trở lên), khả năng điều chỉnh thể tích, và đặc biệt là sự dễ dàng trong việc tháo lắp vệ sinh.
